Obecnie dokonywanie lub przyjmowanie płatności związanych z wykonywaną działalnością gospodarczą następuje za pośrednictwem rachunku płatniczego przedsiębiorcy, w każdym przypadku gdy:
- stroną transakcji, z której wynika płatność, jest inny przedsiębiorca oraz
- jednorazowa wartość transakcji, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekracza 15.000 zł lub równowartość tej kwoty, przy czym transakcje w walutach obcych przelicza się na złote według średniego kursu walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień dokonania transakcji.
W ramach Polskiego Ładu od 1 stycznia 2024 r. wprowadzone zostały zmiany, które polegają na:
- zmniejszeniu limitu płatności gotówkowych pomiędzy przedsiębiorcami z 15.000 zł do 8.000 zł oraz
- wprowadzeniu nowego obowiązku dla konsumenta, polegającego na dokonywaniu płatności za pośrednictwem rachunku płatniczego, jeżeli jednorazowa wartość transakcji z przedsiębiorcą, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekroczy 20.000 zł lub równowartość tej kwoty.
W dniu 16 czerwca 2023 roku Sejm uchwalił ustawę zmieniającą ustawę o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw oraz ustawę o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne.
Zakłada ona uchylenie ww. przepisów, tj. obniżających limit płatności gotówkowych z 15.000 zł do 8.000 zł w zakresie płatności związanych z wykonywaną działalnością gospodarczą oraz wprowadzających ograniczenia w obrocie gotówkowym w odniesieniu do płatności wykonywanych przez konsumentów w przypadku transakcji z przedsiębiorcą przekraczających wartość 20.000 zł. Prace nad ustawą nie zostały jeszcze zakończone, uchwaloną przez Sejm ustawę przekazano do Senatu.
Należy pamiętać, że podatnik prowadzący pozarolniczą działalność gospodarczą nie może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów kosztu w tej części, w jakiej płatność dotycząca transakcji określonej w art. 19 Prawa przedsiębiorców została dokonana bez pośrednictwa rachunku płatniczego. W przypadku zaś, gdy podatnik uprzednio uwzględnił w kosztach podatkowych wartość takiej transakcji, konieczne jest stosowne pomniejszenie kosztów, a w razie braku takiej możliwości powiększenie przychodów - w miesiącu, w którym została dokonana płatność bez pośrednictwa rachunku płatniczego. Zasady te stosuje się także w przypadku nabycia lub wytworzenia środków trwałych albo Wnip.