Inwentaryzacja
Inwentaryzację aktywów i pasywów jednostki wykonuje się na dzień bilansowy, czyli 31.12.2015r. zgodnie z wymaganiami art. 26 Ustawy o rachunkowości. Inwentaryzację przeprowadzamy w drodze spisu z natury, który polega na przeliczeniu, zważeniu lub zmierzeniu danego składnika aktywów, wyceny tych ilości oraz porównaniu wartości z danymi z ksiąg rachunkowych i rozliczeniu ewentualnych różnic.
Inwentaryzację jednostki przeprowadzają także w drodze uzgodnienia stanu składników majątku. W odniesieniu do należności obowiązek uzgadniania stanu spoczywa na wierzycielu. Najczęściej wysyła on do swoich dłużników tzw. „potwierdzenie salda”, czeka na potwierdzenie wykazanych w nim wartości a w razie wystąpienia rozbieżności wyjaśnia przyczyny ich powstania.
Trzecią metodą przeprowadzania inwentaryzacji przez jednostki jest inwentaryzacja w drodze weryfikacji. Ta metoda dotyczy tych składników aktywów i pasywów, które nie mogą być zinwentaryzowane w drodze spisu z natury lub w drodze uzgodnienia i potwierdzenia salda. Inwentaryzacje drogą weryfikacji wykonuje się na ostatni dzień roku obrotowego, natomiast inwentaryzację w drodze uzyskania potwierdzenia salda wykonuje się na ostatni dzień roku obrotowego lub ostatni kwartał roku obrotowego do 15 dnia roku następnego w zależności od charakteru inwentaryzowanego aktywa. Inwentaryzacje w drodze spisu z natury wykonuje się na ostatni dzień roku obrotowego, na ostatni kwartał roku obrotowego do 15 dnia roku następnego lub raz w ciągu roku, raz w ciągu dwóch lat, raz w ciągu czterech lat w zależności od charakteru inwentaryzowanego aktywa, ewidencji księgowej i możliwości ochrony. Zwrot „w ciągu określonego czasu” oznacza możliwość przeprowadzenia jednorazowego spisu z natury na dowolny dzień, jak i rozłożonego w danym okresie ustalania stanu poszczególnych grup aktywów.
„Art. 26.
1. Jednostki przeprowadzają na ostatni dzień każdego roku obrotowego inwentaryzację:
1) aktywów pieniężnych (z wyjątkiem zgromadzonych na rachunkach bankowych), papierów wartościowych w postaci materialnej, rzeczowych składników aktywów obrotowych, środków trwałych oraz nieruchomości zaliczonych do inwestycji, z zastrzeżeniem pkt 3, a także maszyn i urządzeń wchodzących w skład środków trwałych w budowie – drogą spisu ich ilości z natury, wyceny tych ilości, porównania wartości z danymi ksiąg rachunkowych oraz wyjaśnienia i rozliczenia ewentualnych różnic;
2) aktywów finansowych zgromadzonych na rachunkach bankowych lub przechowywanych przez inne jednostki, w tym papierów wartościowych w formie zdematerializowanej, należności, w tym udzielonych pożyczek, z zastrzeżeniem pkt 3, oraz powierzonych kontrahentom własnych składników aktywów – drogą otrzymania od banków i uzyskania od kontrahentów potwierdzeń prawidłowości wykazanego w księgach rachunkowych jednostki stanu tych aktywów oraz wyjaśnienia i rozliczenia ewentualnych różnic;
3) środków trwałych, do których dostęp jest znacznie utrudniony, gruntów oraz praw zakwalifikowanych do nieruchomości, należności spornych i wątpliwych, a w bankach również należności zagrożonych, należności i zobowiązań wobec osób nieprowadzących ksiąg rachunkowych, z tytułów publicznoprawnych, a także aktywów i pasywów niewymienionych w pkt 1 i 2 oraz wymienionych w pkt 1 i 2, jeżeli przeprowadzenie ich spisu z natury lub uzgodnienie z przyczyn uzasadnionych nie było możliwe – drogą porównania danych ksiąg rachunkowych z odpowiednimi dokumentami i weryfikacji wartości tych składników.
2. Inwentaryzacją drogą spisu z natury obejmuje się również znajdujące się w jednostce składniki aktywów, będące własnością innych jednostek, powierzone jej do sprzedaży, przechowania, przetwarzania lub używania, powiadamiając te jednostki o wynikach spisu. Obowiązek ten nie dotyczy jednostek świadczących usługi pocztowe, transportowe, spedycyjne i składowania.
3. Termin i częstotliwość inwentaryzacji, określone w ust. 1, uważa się za dotrzymane, jeżeli inwentaryzację:
1) składników aktywów – z wyłączeniem aktywów pieniężnych, papierów wartościowych, produktów w toku produkcji oraz materiałów, towarów i produktów gotowych, określonych w art. 17 ust. 2 pkt 4 – rozpoczęto nie wcześniej niż 3 miesiące przed końcem roku obrotowego, a zakończono do 15 dnia następnego roku, ustalenie zaś stanu nastąpiło przez dopisanie lub odpisanie od stanu stwierdzonego drogą spisu z natury lub potwierdzenia salda – przychodów i rozchodów (zwiększeń i zmniejszeń), jakie nastąpiły między datą spisu lub potwierdzenia a dniem ustalenia stanu wynikającego z ksiąg rachunkowych, przy czym stan wynikający z ksiąg rachunkowych nie może być ustalony po dniu bilansowym;
2) zapasów materiałów, towarów, produktów gotowych i półproduktów znajdujących się w strzeżonych składowiskach i objętych ewidencją ilościowo-wartościową – przeprowadzono raz w ciągu 2 lat;
3) nieruchomości zaliczonych do środków trwałych oraz inwestycji, jak też znajdujących się na terenie strzeżonym innych środków trwałych oraz maszyn i urządzeń wchodzących w skład środków trwałych w budowie – przeprowadzono raz w ciągu 4 lat;
4) zapasów towarów i materiałów (opakowań) objętych ewidencją wartościową w punktach obrotu detalicznego jednostki – przeprowadzono raz w roku;
5) zapasów drewna w jednostkach prowadzących gospodarkę leśną – przeprowadzono raz w roku.
4. Inwentaryzację, o której mowa w ust. 1, przeprowadza się również na dzień zakończenia działalności przez jednostkę oraz na dzień poprzedzający postawienie jej w stan likwidacji lub ogłoszenia upadłości.
5. Można odstąpić od przeprowadzenia inwentaryzacji:
2) w przypadku połączenia lub podziału jednostek, z wyjątkiem spółek kapitałowych, jeżeli strony w drodze umowy pisemnej odstąpią od przeprowadzenia inwentaryzacji;
3) w przypadku zawieszenia działalności, jeżeli zgodnie z art. 12 ust. 3b jednostka nie zamyka ksiąg rachunkowych.
Art. 27.
1. Przeprowadzenie i wyniki inwentaryzacji należy odpowiednio udokumentować i powiązać z zapisami ksiąg rachunkowych.
2. Ujawnione w toku inwentaryzacji różnice między stanem rzeczywistym a stanem wykazanym w księgach rachunkowych należy wyjaśnić i rozliczyć w księgach rachunkowych tego roku obrotowego, na który przypadał termin inwentaryzacji.”
Autor: Dorota Andrychowska
Menu
Menu
